Ειλικρινά αυτή είναι μια φράση που ακούω πολύ συχνά! Τα τελευταία χρόνια μάλιστα το trend factor του διαλογισμού έχει ανέβει πάρα πολύ. Σε αυτό ευθύνονται τα ΜΜΕ, οι διάφοροι high profile celebrities (βλ. J.Lo, Gizel, Oprah Windfrey κ.α.), που έχουν ασπαστεί διαλογιστικές μεθόδους, και φυσικά κάποιες ταινίες που προηγήθηκαν όπως ήταν το ’Eat, Pray, Love’.
Τι είναι όμως ο διαλογισμός και από που προέρχεται;
Όπως πολλά ωραία πράγματα, ο διαλογισμός μας ήρθε από την Ανατολή ως Βουδιστική πρακτική και προσγειώθηκε στην Αμερική στα 60’s, όπου υιοθετήθηκε από τα «παιδιά των λουλουδιών». Πολύ σύντομα, οι πρακτικές αυτές έγιναν γνώστες και δημοφιλείς στους ακαδημαϊκούς κύκλους. Κάποιοι μάλιστα τις υιοθέτησαν ρισκάροντας τότε ακόμα και την καριέρα τους. Ο πιο γνωστός είναι Dr Jon Kabal Zinn, μαθητής του Τhich Nat Hanh και νονός του όρου “Μindfullness“. Ως καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης, στα τέλη των 70’s, μελέτησε Βουδιστικές πρακτικές και δημιούργησε ένα δικό του σύστημα με συγκλονιστικά αποτελέσματα στον τομέα του stress reduction, το οποίο λειτουργεί ακόμα και σήμερα.
Πενήντα χρόνια μετά τον Dr Jon Kabal Zinn και τις μελέτες του, στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού, ο διαλογισμός έχει μετατραπεί σε ένα εμπορικό προϊόν. Πλέον, αντί της γνωστής «στάσης του λωτού» διαλογιζόμαστε καθιστοί, ξαπλωμένοι – με τα πόδια πάνω δεν έχω δει ακόμα – ενώ καθημερινά ακούμε για νέες μεθόδους διαλογισμού προερχόμενες από αυτοαποκαλούμενους γκουρού! Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα του marketing δυσκολεύομαι ακόμα κι εγώ – παρά τα χρόνια που ασχολούμαι – να βγάλω άκρη …
Ο διαλογισμός μπορεί να χωριστεί (πρόχειρα) σε δυο βασικές κατηγορίες.
H πρώτη είναι αυτή του «καθοδηγούμενου διαλογισμού», μια μορφή βαθιάς χαλάρωσης η οποία επιτυγχάνεται με τη βοήθεια κάποιου εισηγητή ο οποίος μας «ταξιδεύει» πνευματικά, συχνά με την βοήθεια της αναπνοής. Ο καθοδηγούμενος διαλογισμός υπηρετεί ένα συγκεκριμένο σκοπό, όπως την απαλλαγή από το stress, τις φοβίες, την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και γενικά την επίτευξη κάποιων αλλαγών μέσω της προσπάθειας εισχώρησης στον υποσυνείδητο κόσμο του ατόμου. Εδώ, η δημιουργία μιας ατμόσφαιρας χαλάρωσης αποτελεί βασική προϋπόθεση. Τα φώτα είναι πάντα σβηστά, η μουσική είναι η κατάλληλη και ίσως χρησιμοποιούνται κάποια αρωματικά κεριά. Ειλικρινά δεν υπάρχει καλύτερο φινάλε μετά από μια δύσκολη μέρα!
Η δεύτερη κατηγορία διαλογισμού, αφορά τη σιωπή του νου (τώρα αρχίζουν τα δύσκολα!). Εδώ ο διαλογιζόμενος επιδιώκει την πνευματική συγκέντρωση χρησιμοποιώντας βαθιά χαλάρωση, αναπνευστικές ασκήσεις ή και chanting. «Μηδενίζοντας» τον νου του, τον εκπαιδεύει να υπερβαίνει τη συνειδητότητά του και να έρχεται σε επαφή με το υποσυνείδητο. Στόχος είναι ο ασκούμενος κάποια στιγμή να υπερβεί και αυτό το επίπεδο, ερχόμενος σε ένωση με την υπερσυνείδηση (ψυχή). Ο εισηγητής εδώ καθοδηγεί πριν και μετά την πρακτική, συχνά συνοδευόμενος πάλι από την κατάλληλη μουσική και ίσως κεριά, καμπανάκια (βοηθούν στη συγκέντρωση) και πολλές φορές singing bowls. Πολλά ονόματα έχουν δοθεί σε αυτό το είδος διαλογισμού, που είναι το πιο πιστό στις ανατολίτικες παραδόσεις, όπως «Υπερβατικός Διαλογισμός» και «Raja Yoga».
Η επιλογή του είδους διαλογισμού συνήθως σχετίζεται με τον χαρακτήρα αλλά και τις ιδιαίτερες ανάγκες του υποψήφιου διαλογιζόμενου.
Αρχικά, είναι η ανάγκη για χαλάρωση και ηρεμία που μας οδηγεί σε αυτόν τον δρόμο. Γνώμη μου είναι όμως ότι ο «αρχάριος» θα αποθαρρυνθεί με τον βαθμό δυσκολίας των μεθόδων που προάγουν τη νοητική σιωπή, σε αντίθεση με τις μεθόδους καθοδηγούμενου διαλογισμού, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους – πέρα από τα φυσικά και πνευματικά οφέλη- είναι πιο απολαυστικοί. Οι μαθητές της δεύτερης κατηγορίας (ανάμεσα σε αυτούς συγκαταλέγομαι και εγώ) είναι περισσότερο έμπειροι και συνήθως έχουν εξασκηθεί προηγουμένως στον καθοδηγούμενο διαλογισμό ή έχουν εμπειρία και πειθαρχεία στην «διαχείριση» του υποσυνείδητου (από άλλες μεθόδους).
Μεγάλη σημασία έχει βεβαίως και η επιλογή του δασκάλου. Ο διαλογισμός διδάσκεται από Yogis, Ψυχολόγους, Ιατρούς, Πνευματικούς Δασκάλους που εισηγούνται κάποιο σύστημα (όπως το Reiki, Theta Healing, NLP) και φυσικά…από το Internet! Πιστεύω ότι ο αρχάριος για να «εγκλιματιστεί», καλό είναι να ξεκινήσει σε μια ομάδα. Για την επιλογή της σωστής ομάδας, σημαντική είναι κατάλληλη ενέργεια που ως συναίσθημα δημιουργεί ο δάσκαλος και ο χώρος. Απαραίτητη λοιπόν είναι μια πρώτη συνάντηση – δοκιμή.
Ο διαλογισμός είναι μια μέθοδος που με έχει συντροφεύσει πολύ γλυκά … Σε παλαιότερες δύσκολες στιγμές, με έχει βοηθήσει να δημιουργήσω ένα διάλειμμα από τη ζωή, ακόμα και από τον ίδιο μου τον εαυτό, το οποίο (στην πορεία της εξέλιξης μου) υπήρξε βάλσαμο δίνοντας την απαραίτητη διαύγεια για να αποφασίσω και να προχωρήσω. Τώρα πια, με βοηθά να διατηρώ την ηρεμία και την καλή ψυχολογία που έχω κατακτήσει. Μου δίνει ενέργεια, ισορροπία και καλή υγεία.
Υ. Γ. Για ολους οσοι ψαχνεστε:
